ประวัติและความเป็นมาของอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ เพชรบูรณ์

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ เป็นหนึ่งในอุทยานประวัติศาสตร์ในจำนวนสิบแห่งของประเทศไทย ในปัจจุบันที่ถูกจัดตั้งขึ้นโดยกรมศิลปากร

กระทรวงวัฒนธรรม  โดยได้จัดตั้งขึ้นตั้งแต่งปี  พ.ศ.  ๒๕๒๗  สำหรับชื่อเรียกกันต่อมาว่า “ศรีเทพ”  นั้นเป็นการอนุโลมตามพระวินิจฉัยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ  ซึ่งทา่านเป็นพระบิดาแห่งวิชาประวัติศาสตร์และโบราณคดีไทย  ทรงสันนิษฐานไว้ในคราวเสด็จตรวจราชการในมณฑลเพชรบูรณ์เมื่อครั้งท่านยังดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยในปี พ.ศ.  ๒๔๔๗

สำหรับการเดินทางเข้าเยี่ยมชมอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ นั้นปัจจุบันซึ่งมีระยะทางจากกรุงเทพมหานครเมืองหลวงของประเทศไม่ไประมาณ  ๒๔๐  กิโลเมตร  สามารถเดินทางได้ด้วยรถยนต์ส่วนตัวและรถโดยสาร โดยสามารถเดินทางตามเส้นทางหลวงของแผ่นดินหมายเลข  21 เป็นถนนสาย กรุงเทพฯ – สระบุรี – เพชรบูรณ์ แล้วเลี้ยวขวาตรงแยกเข้าถนนหมายเลข 2211 หากถึงหน้าที่ว่าการอำเภอศรีเทพ ต้องเดินทางไปอีกประมาณ 9  กิโลเมตรก็จะพบกับอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ  สำหรับรถโดยสารประจำทางจะสามารถขึ้นได้จากสถานีขนส่งสายเหนือที่ขนส่งหมอชิต  ๒ จตุจักร  จากนั้นให้ลงตลาดอำเภอศรีเทพ บ้านกลาง แล้วทำการต่อรถรับจ้างเข้าสู่อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพอีกที

ภาพหินแกะสลักอายุกว่า 1000 ปี

ปรางค์สองพี่น้อง

ปรางค์สองพี่น้อง  เป็นสถาปัตยกรรมของเขมร  ลักษณะปราสาทจะก่อด้วยอิฐอยู่สององค์ ซึ่งจะตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงเดียวกัน ทั้ง 2 ปรางค์จะหันหน้าไปทางทิศตะวันตก  ยอดพังทลายลงมาจนหมดสิ้น แต่องค์เล็กยังคงศิลาทรายที่มีสภาพสมบูรณ์ประดับจะเป็นรูปอุมามเหศวร  จากลักษณะทางสถาปัตยกรรมและโบราณวัตถุคาดว่าจะถูกสร้าขึ้นเพื่อเป็นเทวาลัยเนื่องในศาสนาฮินดูหรือพราหมณ์ลัทธิไศวนิกายในราวพุทธศตวรรษที่ 17 แล้วต่อมาจึงได้เปลี่ยนมาเป็นศาสนสถานเนื่องในพุทธศาสนาลัทธิมหายาน

บริเวณทางเดินยังพบรูปกากบาทด้านหน้าปรางค์สองพี่น้อง ที่มีการเชื่อมกับทางเดินโบราณ มีการค้นพบเทวรูปพระอาทิตย์หรือสุริยเทพผู้เป็นเทพแห่งแสงสว่างและความอบอุ่นด้วย  คาดว่า น่าจะพบในราวพุทธศตวรรษที่ ๑๓  ซึ่งนับรวมแล้วพบทั้งหมดถึง ๖  องค์  ซึ่งสิ่งเหล่านี้นับเป็นหลักฐานสำคัญ ที่จะสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อในศาสนาฮินดูที่มีการเคารพนับถือในพระอาทิตย์หรือสุริยเทพ ซึ่งนำไปสู่พิธีกรรมประเภทนี้เกี่ยวมหาสงกรานต์ด้วย

ศิลาจารึกหิน

ปรางค์ศรีเทพ   เป็นสถาปัตยกรรมเขมรมีจะมีลักษณะเป็นปราสาทก่อด้วยอิฐตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงที่มีขนาดใหญ่ หันหน้าไปทางทิศตะวันตก  จากลักษณะทางสถาปัตยกรรมและโบราณวัตถุ ทำให้อนุมานได้ว่าคงสร้างขึ้นเพื่อเป็นแนวแบบเทวาลัยเนื่องในศาสนาฮินดู  ลัทธิไศวนิกายในราวพุทธศตวรรษที่  ๑๖ – ๑๗  หลังจากนั้นมีการพยายามซ่อมแซมดัดแปลงจากหลายฝ่ายแต่ยังไม่แล้วเสร็จ

เขาคลังใน  เป็นศาสนสถานสำคัญขนาดใหญ่และเป็นวัฒนธรรมทวารวดี สร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่  ๑๒  สร้างขึ้นเพื่อเป็นศาสนสถานเนื่องในพุทธศาสนาลัทธิหินยานหรือเถรวาท หลังจากนั้นจึงได้มีการปรับเปลี่ยนเป็นศาสนสถานของศาสนาพุทธศาสนาลัทธิมหายานในราวพุทธศตวรรษที่  ๑๔   เขาคลังถูกร่างสร้างขึ้นด้วยศิลาแลง ด้วยจะหันหน้าไปทางด้านทิศตะวันออกซึงจะต่างปรางค์ศรีเทพและปรางค์สองพี่น้อง บริเวณโดยรอบ ยังมีประติมากรรมปูนปั้นรูปคนแคระที่มีศีรษะสัตว์ต่างๆ สลับกับรูปสัตว์ในอริยะบทแบกประกอบลายพันธ์พฤกษา

นอกจากสถานโบราณและวัตถุโบราณที่กล่าวมาแล้ว ยังมีอีก อาทิเช่น ศาลเจ้าพ่อศรีเทพ  เขาคลังนอก ปรางค์ฤาษี 

เวลาเปิดปิด : เปิดทุกวัน 08.30 – 16.30 น. ไม่เว้นวันหยุดราชการ
ค่าบริการ : ประชาชนชาวไทยคนละ 20 บาท ชาวต่างชาติ 100 บาท ยกเว้นค่าธรรมเนียมกับพระ นักเรียน นักศึกษา แต่จะต้องใส่เครื่องแบบเท่านั้น

ข้อมูลรูปภาพ :  goo.gl/aGPYbH