เมืองเพชรบูรณ์ เป็นเมืองเก่าแก่ตั้งอยู่ในภาคเหนือตอนล่างของไทย ยังไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนว่าใคร สร้างขึ้นเมื่อใดสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงสันนิษฐานว่า เพชรบูรณ์สร้างขึ้นมาสองยุค
ในแห่งเดียวกัน ยุคแรกสร้างขึ้นเมื่อสมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี โดยมีวัดมหาธาตุและวัดโบราณหลายแห่งเป็นหลักฐานยืนยัน และยุคที่สองสร้างในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยปรากฏหลักฐานการการขุดค้นที่เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์วัดมหาธาตุพบอักษรไทยโบราณ อ่านแล้วได้ความคิดว่า เดิมเพชรบูรณ์มีชื่อเมืองว่า “เพชรบุระ” หรือ “พืชบุระ” หมายถึงเมืองแห่งพืชพันธุ์ธัญญาหาร ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการจัดตั้งมณฑลเทศาภิบาลรวบรวมหัวเมืองต่าง ๆ เข้าเป็นมณฑลและได้ยกฐานะเมืองเพชรบูรณ์ ขึ้นเป็นมณฑลเพชรบูรณ์
ในปี พ.ศ.2440 โดยให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบูรณ์ดำรงตำแหน่งสมุหเทศาภิบาลยกฐานะอำเภอหล่มสักขึ้นเป็นจังหวัดหล่มสัก ปี พ.ศ.2447 ได้ยุบมณฑลเพชรบูรณ์ให้ไปขึ้นกับมณฑลพิษณุโลก เพราะการติดต่อยาก
ลำบาก สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย ปี พ.ศ.2450 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งมณฑลเพชรบูรณ์ขึ้นเป็นครั้งที่ 2 จนกระทั่ง พ.ศ.2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ให้ยุบมณฑลเพชรบูรณ์ไปขึ้นกับมณฑล
พิษณุโลก ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 ได้ยกเลิกมณฑลต่าง ๆ เมื่อได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติระเบียบบริหารแห่งพระราชอาณาจักรสยาม พ.ศ.2476
ตำแหน่งที่ตั้งของจังหวัดเพชรบูรณ์
ตั้งอยู่ระหว่างละติจูดที่ 15 องศา 20 ลิปดา ถึง 17 องศา 10 ลิปดาเหนือ และลองติจูดที่ 100 องศา 40 ลิปดา ถึง 101 องศา 45 ลิปดาตะวันออก ส่วนกว้างที่สุดของจังหวัดจาก
ด้านตะวันออกถึงด้านตะวันตก กว้าง 55 กิโลเมตร ส่วนที่ยาวที่สุดจากด้านเหนือสุดถึงใต้สุดยาว 296 กิโลเมตร มีพื้นที่ทั้งหมด 12,668.416 ตารางกิโลเมตร หรือ ประมาณ 7,917,760 ไร่ อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร ตามเส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 และ 21 รวม 346 กิโลเมตร
การปกครองของจังหวัดเพชรบูรณ์
แบ่งการปกครองออกเป็น 2 ส่วน คือ ราชการส่วนภูมิภาค และราชการส่วนท้องถิ่น ราชการส่วนภูมิภาค ประกอบด้วย 11 อำเภอ คือ อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ อำเภอหล่มสัก อำเภอหล่มเก่า อำเภอชนแดน อำเภอหนองไผ่ อำเภอบึงสามพัน อำเภอวิเชียรบุรี อำเภอศรีเทพ อำเภอน้ำหนาว อำเภอเขาค้อ อำเภอวังโป่ง และราชการส่วนท้องถิ่น ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง เทศบาลเมือง 2 แห่ง
ได้แก่ เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ และเทศบาลเมืองหล่มสัก เทศบาลตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล 125 แห่ง
จังหวัดเพชรบูรณ์ แวดล้อมไปด้วยพื้นที่ป่าเขาเขียวขจี ภูมิประเทศมีทัศนียภาพสวยงามไม่ว่าจะเป็นอุทยานแห่งชาติเขาค้อ หรืออุทยานแห่งชาติน้ำหนาว ทั้งยังมีแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ คือ อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพซึ่งได้รับรางวัล Thailand Tourism Award ประจำปี 2543 ประเภทแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมโบราณสถานยอดเยี่ยม รวมไปถึงอาหารขึ้นชื่ออย่างไก่ย่างวิเชียรบุรี
ขนมจีนหล่มเก่าและผลไม้ยอดนิยมของจังหวัด คือ มะขามหวานเมืองเพชร และลูกเสาวรส
อ้างอิงจาก : http://www.phetchabunpao.go.th/oldwebsite/index.php?option=com_content&view=article&id=93&Itemid=85